Cała prawda o ADHD

ADHD (Attention Deficit Hyperactivity Disorder, czyli zespół nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi) to zaburzenie, które często kojarzy się z dziećmi, jednak objawia się również u dorosłych. W tej grupie różni się jednak objawami, ponieważ dorosłość przynosi nowe wyzwania, takie jak praca zawodowa, życie rodzinne czy samodzielne zarządzanie obowiązkami.

Objawy ADHD u dorosłych

Objawy ADHD u dorosłych mogą być subtelniejsze niż u dzieci, ale znacząco wpływają na codzienne funkcjonowanie. Do najczęstszych należą:

Nadmierna aktywność lub uczucie niepokoju:

• Niemożność długotrwałego pozostawania w jednym miejscu, nawet w spokojnych sytuacjach.
• Potrzeba ciągłego działania, co nie zawsze przekłada się na produktywność.
• Uczucie "wewnętrznego rozedrgania" lub napięcia.

Trudności z organizacją i zarządzaniem czasem:

• Problemy z planowaniem i realizacją zadań.
• Chaos w obowiązkach domowych i zawodowych.
• Skłonność do odkładania zadań na ostatnią chwilę, co prowadzi do frustracji.

Problemy w relacjach interpersonalnych:

• Częste nieporozumienia z bliskimi wynikające z impulsywności lub zapominania o wspólnych ustaleniach.
• Trudności w budowaniu stabilnych relacji.

Radzenie sobie z ADHD w codziennym życiu

Zmaganie się z ADHD wymaga wdrożenia praktycznych strategii, które mogą pomóc w zorganizowaniu codziennego życia:

Planowanie i organizacja:

• Tworzenie list zadań i korzystanie z kalendarzy, zarówno papierowych, jak i elektronicznych.
• Podział dużych projektów na mniejsze etapy.
• Ustalanie priorytetów i realizowanie najważniejszych zadań w pierwszej kolejności.

 Zdrowy styl życia:

• Regularna aktywność fizyczna, która pomaga w redukcji napięcia i poprawia koncentrację.
• Dbanie o higienę snu, ponieważ brak snu nasila objawy ADHD.
• Zdrowa dieta bogata w składniki odżywcze wspierające pracę mózgu.

Zarządzanie impulsami i emocjami:

• Praktykowanie technik relaksacyjnych, takich jak głębokie oddychanie lub medytacja
• Zatrzymywanie się na chwilę przed podjęciem działania w sytuacjach emocjonalnych.

Tworzenie sprzyjających warunków do pracy:

• Minimalizowanie rozpraszaczy, np. wyłączanie powiadomień w telefonie lub pracowanie w cichym miejscu.
• Pracowanie w krótkich blokach czasowych z regularnymi przerwami.

Jak terapia poznawczo-behawioralna (CBT) pomaga osobom z ADHD?

Terapia poznawczo-behawioralna jest jedną z najskuteczniejszych form pomocy dla dorosłych z ADHD. Jej celem jest nie tylko zrozumienie natury problemu, ale także wdrożenie praktycznych narzędzi do radzenia sobie z trudnościami.

Na terapii CBT pacjenci uczą się:

Skutecznego zarządzania czasem i zadaniami -  tworzenia realistycznych planów dnia i nawyków organizacyjnych oraz eliminowania czynników, które zakłócają koncentrację.

Rozpoznawania i zmiany negatywnych schematów myślowych - wiele osób z ADHD zmaga się z poczuciem porażki lub niską samooceną. CBT pomaga w identyfikacji takich przekonań i ich zmianie.

Kontroli impulsów - rozwijania zdolności do opóźniania reakcji i podejmowania bardziej przemyślanych decyzji.

Radzenia sobie z emocjami - techniki regulacji emocji, które pomagają lepiej reagować w sytuacjach stresowych.

Tworzenia nowych, zdrowych nawyków - terapeuta wspiera pacjenta w budowaniu rutyn, które poprawiają codzienne funkcjonowanie.

Zaburzenia współtowarzyszące ADHD

U dorosłych ADHD rzadko występuje w izolacji. Często współwystępuje z innymi zaburzeniami, które mogą dodatkowo utrudniać codzienne życie:

• Zaburzenia lękowe: Wynikają z przewlekłego stresu i trudności w radzeniu sobie z codziennymi obowiązkami.
• Depresja: Niskie poczucie własnej wartości i poczucie przytłoczenia mogą prowadzić do obniżonego nastroju.
• Uzależnienia: Poszukiwanie ulgi w używkach, takich jak alkohol, narkotyki czy nałogowe korzystanie z technologii.
• Zaburzenia snu: Trudności z zasypianiem i nieprzerwanym snem są częstym problemem u osób z ADHD.

ADHD u dorosłych to poważne wyzwanie, które może znacząco wpływać na jakość życia. Jednak dzięki odpowiedniej diagnozie, terapii poznawczo-behawioralnej i wprowadzeniu praktycznych strategii można skutecznie radzić sobie z objawami. Kluczem do poprawy jest nie tylko zrozumienie własnych trudności, ale także wdrożenie zmian, które uczynią codzienne życie bardziej uporządkowanym i satysfakcjonującym. Wsparcie specjalisty, rodziny i bliskich może być nieocenione w procesie adaptacji do życia z ADHD.